رویکرد کثرت گرایی فرهنگی به تفسیرهای قضایی از قوانین کیفری

در جهان کنونی گروه های فرهنگی مختلف در اجتماع در کنار یکدیگر زندگی می نمایند. از این رو اجتماع گروه های مختلف با رویکردهای متنوع فرهنگی موجب پیچیدگی های فرهنگی می شود. گفتمان گثرت گرایی فرهنگی بر این باور است که عقاید و باورهای کلیه گروه های اجتماعی با رویکردهای فرهنگی مختلف، محترم بوده و باید توسط فرهنگ غالب به رسمیت شناخته شود. بر این اساس، تفسیرهای قضایی کثرت گرا به مفهوم توجه دادرسان به هنجارهای فرهنگی در تفسیرهای قضایی است؛ بدین معنا که قضات در جوامع چند فرهنگی باید تفسیر قضایی خویش را بر اساس شاخص های فرهنگی آن جامعه ها به عمل آورند. بنابراین، در فرض تقابل نظام جرم انگاری و هنجارهای اجتماعی – هم چون فرهنگ استفاده از ماهواره و جرم استفاده از تجهیزات ماهواره ای، فرهنگ حمل سلاح و قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیر مجاز و ... – اقتضای تفسیرهای قضایی کثرت گرا توجه به باوررهای فرهنگی و گرایش به سوی حداقل مجازات قانونی است. بر اساس یافته های حاصل از مطالعات میدانی در این تحقیق، به این نتیجه رسیدیم که در نظام عدالت کیفری ایران، رویکرد منسجمی در مورد پذیرش تفسیرهای قضایی کثرت گرا وجود ندارد. دلایل این امر را می توان در عدم حضور منسجم هیئت منصفه در رسیدگی های کیفری، اعمال رویکردهای ارزشی، عدم پذیرش دفاع فرهنگی در جرایم مستوجب حد و قصاص و فقدان نظام بومی گزینی قضات یافت. بر اساس یافته های حاصل از مطالعات تطبیقی، در نظام قضایی آمریکا به هنجارهای فرهنگی در مرحله پیش از محاکمه، مرحله دادرسی، مرحله تعیین کیفر و تجدیدنظر خواهی توجه می شود. رویکرد کنونی نظام قضایی آلمان نیز محدودیت-هایی در پذیرش تفسیرهای قضایی کثرت گرا در نظر گرفته است.